Data: 2025-04-02

Kolejny seans cyklu „Elbląg na dużym ekranie” poświęcony będzie historii i znaczeniu województwa elbląskiego, które powstało 1 czerwca 1975r. Wyświetlone zostaną archiwalne już filmy promujące to województwo, a gościem seansu będzie były prezydent Elbląga i wieloletni parlamentarzysta, Witold Gintowt-Dziewałtowski.

Reformę wprowadzającą nowy podział administracyjny Polski wdrożono 1 czerwca 1975 roku, zaledwie cztery dni po jej ogłoszeniu na XVIII Plenum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i uchwaleniu przez Sejm PRL. Zlikwidowano powiaty, a w miejsce 17 dotychczas istniejących województw wprowadzono 49. Oficjalnie dwustopniowa struktura władz terenowych miała poprawić jakość życia i usprawnić pracę administracji, a przede wszystkim być „kolejnym ważnym etapem umacniania państwa socjalistycznego", ale nieoficjalnie chodziło o wzmocnienie przywództwa Edwarda Gierka i jego ekipy i osłabienie potencjalnych konkurentów. Niewątpliwym skutkiem tej reformy było ożywienie polskiej prowincji i rozwój mniejszych miast. Będąc stolicami województw stały się siedzibami wojewódzkich władz partyjnych i administracyjnych. Organizowano w nich instytucje takie, jak wojewódzkie komendy milicji i straży pożarnej, sądy wojewódzkie, różne jednostki administracji rządowej oraz wojewódzkie dyrekcje państwowych przedsiębiorstw. Skutkiem był wzrost zatrudnienia na wyższych i średnich stanowiskach administracyjnych, a co za tym idzie transfer ówczesnej młodej inteligencji do nowych ośrodków wojewódzkich.

Dużo więcej emocji towarzyszyło kolejnej reformie administracyjnej. Z końcem 1999 roku powrócono do dużych województw (teraz jest ich tylko 16) i do powiatów. Mieszkańcy wielu miast, w tym Elbląga poczuli się skrzywdzeni i ograbieni. Zwłaszcza, że powiaty nie odniosły wielkiego sukcesu.

Może lepiej byłoby nam w Pomorskiem? Dlaczego Olsztyn nie podzielił się z Elblągiem władzą, jak to jest w woj. lubuskim i kujawsko-pomorskim. Co dostaliśmy na osłodę i czy myśli się już o kolejnej reformie administracji kraju? Na te i inne pytania szukać będziemy odpowiedzi podczas spotkania w kinie Światowid.

Na seans pt. „Województwo elbląskie – fakty i mity po 50 latach” zapraszamy w środę, 2 kwietnia o godz. 18:00 do kina „Światowid”. Organizatorami cyklu „Elbląg na dużym ekranie” jest Centrum Spotkań Europejskich Światowid i telewizja TRUSO.TV, partnerami Elbląskie Towarzystwo Kulturalne, Polskie Towarzystwo Historyczne o. w Elblągu i stowarzyszenie Polskie Telewizje Lokalne i Regionalne w Elblągu. Patronem medialnym jest Elbląska Gazeta Internetowa „Portel”. Wstęp wolny.